แสงจันทร์ (Lettuce tree) 生菜

ชื่อสามัญ : Lettuce tree

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pisonia grandis

ชื่อวงศ์: NYCTAGINACEAE

ชื่อพื้นเมือง  :  แสงจันทร์

ชื่ออื่น : บานดึก ดอกพระจันทร์ แสงนวลจันทร์

ถิ่นกำเนิด : อยู่ในประเทศศรีลังกาและฟิลิปปินส์

ประเภทไม้ : ไม้ยืนต้นขนาดกลาง

ลักษณะทั่วไป : แสงจันทร์เป็นไม้พุ่มชนิดหนึ่งที่มีใบบางค่อนข้างใหญ่สีเขียวอมเหลืองซึ่งแตกต่างกับไม้ทั่วไป

ที่มักมีใบสีเขียวเข้ม   สีของใบจากต้นแสงจันทร์นี้ มองดูแล้วเสมือนหนึ่งเป็นการเปลี่ยนบรรยากาศที่น่าเบื่อจำเจ

เป็นบรรยากาศที่สวยสดได้

ฤดูกาลที่ใช้ประโยชน์ : ตลอดปี

สภาพแวดล้อมที่เหมาะสม : เป็นพรรณไม้ที่ชอบแสงแดดเพียงรำไร ต้องการน้ำและความชื้นในปริมาณ ปานกลาง ปลูกขึ้นได้ดีในดินที่อุดมสมบูรณ์ร่วนซุย

การดูแล

แสง : ต้องการแสงแดดอ่อนรำไร จนถึงแสงแดดจัด หรือกลางแจ้ง

น้ำ : ต้องการปริมาณน้ำปานกลาง ควรให้น้ำ 5-7 วัน/ครั้ง

ดิน : ชอบดินร่วนซุย มีความชื้นปานกลาง

ปุ๋ย : ใช้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมัก อัตรา 1-2 กิโลกรัม/ต้น ควรใส่ปีละ 4-5 ครั้ง

การขยายพันธุ์ : การปักชำ การตอน วิธีที่นิยมและได้ผลดี คือ การปักชำ การตอน

โรค : ไม่ค่อยมีปัญหาเรื่องโรค เพราะเป็นไม้ที่ทนทานต่อสภาพธรรมชาติพอสมควร

แมลง : เพลี้ยแป้ง (Mealy bugs)

อาการ : สังเกตุเห็นกลุ่มเพลี้ยแป้งสีขาวเกาะอยู่ที่โคนใบหรือซอกใบ ทำให้ใบสีเหลืองเหี่ยว

การขยายพันธ์ : ต้นแสงจันทร์นี้นิยมขยายพันธ์ด้วยวิธีการปักชำกิ่ง เพราะได้ผลรวดเร็วและยังเป็นวิธีที่ง่าย สะดวกสำหรับกิ่งที่ใช้ปักชำนี้ควรเป็นกิ่งกึ่งอ่อนกึ่งแก่ซึ่งเลือกสังเกตดูจากลักษณะของกิ่งว่าไม่แก่หรืออ่อนจนเกินไปนั้น ก็โดยดูว่าส่วนยอดเปลือกมีสีเขียวเข้ม โคนกิ่งว่าไม่แก่หรืออ่อนจนเกิดไปนั้น ก็โดยดูว่าส่วนยอดเปลือกมีสีเขียวเข้ม โคนกิ่งมีสีเทาจัดปนน้ำตาล หรือจะใช้กิ่งที่มียอดก็ได้ ให้มีความยาว 6-10 นิ้ว เมื่อตัดมาแล้วก็ให้ทำการเด็ดใบช่วงล่างทิ้ง เหลือแต่ใบส่วนยอดเอาไว้ เพื่อช่วยลดอัตราการใช้อาหารและการคายน้ำแล้วนำไปปักชำลงในกระถางเพาะชำ และเพื่อช่วยลดอัตราการใช้อาหารและการคายน้ำแล้วนำไปปักชำลงในกระถางเพาะชำและเพื่อเป็นการป้องกันโรคที่อาจเกิดขึ้นจากเชื้อรา อาจจุ่มยาป้องกันเชื้อรากันไว้ก่อนก็ได้ สำหรับดินเพาะชำ ควรเป็นดินผสมกาบมะพร้าวและขุยมะพร้าว ในอัตราส่วน 3 : 2 : 2 คลุกเคล้าให้เข้ากัน ช่วงที่ปักชำ หมั่นดูแลรดน้ำให้สม่ำเสมอ    โดยอุปนิสัยของแสงจันทร์แล้วชอบแสงแดดมาก หากต้องการให้ใบต้นแสงจันทร์มีสีออกเหลือง ก็ควรปลูกในบริเวณที่ต้นแสงจันทร์สามารถรับแดดได้  ต้นแสงจันทร์ที่ปลูกนี้พอโตขึ้นจะแตกกิ่ง แตกใบ เป็นทรงพุ่มที่สวยงาม

ใบ : ใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีหรือรูปรีแกมรูปใบหอก กว้าง 6-15 ซม. ยาว 15-35ซม. ปลายใบแหลมโคนใบมนขอบใบเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบค่อนข้างบางและอ่อน สีเหลืองอมเขียว       

ผิวใบด้านล่างสีนวล ใบอ่อนสีเหลืองนวลหรือเหลืองอมเขียวอ่อน ก้านใบอวบยาว 2.5-4 ซม.

ดอก : สีขาวอมเขียว ออกเป็นดอกเดี่ยว อยู่รวมกันเป็นกลุ่มขนาดเล็ก ออกดอกเกือบตลอดปี

ผล : ไม่พบการติดผล

การใช้ประโยชน์  : ใบสีเหลืองนวล ใช้เป็นผัก รสคล้ายผักกาดหอม หรือรองห่อหมกได้ ต้น ปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไป

ข้อควรระวัง : ต้นแสงจันทร์เป็นไม้เนื้อเปราะ หักง่าย 

แหล่งข้อมูล :

http://www.thaikasetsart.com/แสงจันทร์

http://www.adirek.com/stwork/maimokkhon/kob7.html

http://treehistory.blogspot.ca/2011/11/lettuce-tree.html

http://universal.diaryis.com/2006/08/19

จัดทำโดย เด็กหญิงสิปาง   นิธิธนิยเมธากร ชั้น grade 5/1